Peticija za uvođenje bajaškog rumunjskog jezika (ljimba dă băjaš – rumuneašte) na mjesto najvećeg Pijeteta prema romskim žrtvama!
Izgradnja romskog memorijalno centra Uštica započeta je 2019 godine na incijativu Veljka Kajtazija i koordinaciju Saveza Udruge Roma u Republici Hrvatskoj „Kali Sara“, a 02. kolovoza 2020. godine svečano su ga otvorili saborski zastupnik u Hrvatskom saboru gospodin Veljko Kajtazi i gradonačelnik Grada Zagreba Milan Bandić. Iduće godine započeta je gradnja spomenika Zid boli. Na središnjim dijelu spomenika naveden je broj od 16.173 ubijenih Roma (5.608 djece; 4.877 žena i 5.688 muškaraca), koji se odnosi na trenutni poznat broj ubijenih Roma u jasenovačkom logoru. U donjem dijelu spomenika nalazi se tekst „Niste zaboravljeni“ napisan na hrvatskom, engleskom i romskom (romani chib) jeziku. Središnji dio spomenika okružuju mramorne ploče na kojemu su uklesana poznata imena žrtava, odnosno Romkinja, Roma i romske djece kojima je oduzet život upravo na mjestu koncentracijskog logora Jasenovca.
Romi su bili sustavno ubijani u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, a etiketirani su nazivom „Cigan“. Povijesne činjenice, mjesta odakle su Romi dovezeni u Jasenovac, prezimena žrtava ispisana na zidu (Balog, Ignac, Oršoš, Oršuš..) govore da se radi i o značajnijem broju onih Roma čiji materinski jezik je bio bajaški rumunjski jezik (ljimba dă băjaš – rumuneašte). Uzimajući u obzir navedeno i trenutnu činjenicu da većina Roma u Hrvatskoj kao svoj materinski jezik govori bajaški rumunjski jezik (ljimba dă băjaš – rumuneašte) pokrenuta je ova peticija, a u cilju ukazivanja da mjesto najvećeg pijeteta prema romskim žrtvama trenutno isključuje bajaški rumunjski jezik (ljimba dă băjaš – rumuneašte) koji predstavlja jedan važan stup identiteta značajnog broja Roma koji žive u Hrvatskoj, potomaka žrtava Jasenovca i samih žrtava ustaškog režima u Hrvatskoj.
Upravo iz toga razloga tražimo uključivanje „bajaškog jezika“ i to na način da se spomeniku pridoda prijevod krilatice „Niste zaboravljeni“ i na bajaški rumunjski jezik (ljimba dă băjaš – rumuneašte).
Mjesto najvećeg Pijeteta prema romskim žrtvama treba biti uključivo i mjesto okupljanja!
Izgradnja dă Romski memorijalni centar ĭm Uštica su apukat ĭm anu 2019., kum ur purunšit Veljko Kajtazi šĭ Savezu Romilor am Hrvatska „Kali Sara“, a 02.08. 2020., svečano lur dăsvăkut zastupniku anostru ĭm Hrvatski sabor, Veljko Kajtazi šĭ bivši gradonačelnik dă Zagreb Milan Bandić. Îm anu 2021. sur apukat ku gradnja dă „Zid Boli“. Pă sredină dă spomenik skrijă kic Romi ur murit, a ajě ĭj 16.173. (Dĭm aje 5.508 kupij ; 4.877 căgănš šĭ 5.688 brběc). Asta broj ĭj kari pĭn aku kunušćenj kic ur murit ĭm logor ĭm Jasenovac. Žos pă spomenikula skrijă „Niste zaboravljeni“ kari ur skris pă romani chib, engleski šĭ hrvatski. Dănapoj dă asta spomenik ăs mulči mramornă pločur ĭm kari ăs skrišă numilje dă žrtvur, dă căgănš, bărbec, kupij pă kari ljur amurăt ĭm koncentracijski logor ĭm Jasenovac. Romi isrě sustavno amurăc ĭm Nezavisna Država Hrvatska ĭm Drugi svjetski rat, a ustaše lji čima „Cigani“. Povijesnă činjenicur , lokur dă hunđ Romi isre zuvulic ĭm Jasenovac, prezimenurlje alu žrtvur kari skrijă pă zĭdula (Balog, Ignac, Oršoš, Oršuš...), nji zĭši kă isrě mulc Bajaš anoštri kari svitě ljimba dă Bajaš. Kĭnd băgănj sama la kutotu še anj skris pĭn aku šĭ činjenica kă majmult să svitešći ljimba dă Bajaš-rumuneašte am Hrvatska ĭmtri Romi, anj pokrenĭlit asta peticijă kă anj gănđi să arătanj kă šĭ Bajaši anoštri ur fost akolo šĭ ur murit, a nu skrijă njimika pă ljimba anostră. Pă mulc anoštri ur amurăt šĭ aje u rămas dărbel dă identitetu anostru, alu kupiji šĭ unošilje alu hejši ur murit ka žrtvurlje dă ustaški režim čar dajě kă isrě Bajaš. Dakă mar su făkut lokula, atica banj sur dat šĭ atičě rĭndur să svătešći dă ajě. Dă še njur mujtat pă noj? Afele lok trăbujă să fijă dă toc kari ur sufărat durem šĭ mŏrći akolo. Baš pĭntru ěšćě razlogur kutĭnj să să puj šĭ băšěšći prijevod pă spomenikula: - „Nu išćec mujtac“. Potpisălešć peticijasta dakă ći ligizešć ku asta.